00000126 |
Previous | 126 of 881 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
90 GŁOSOWNIA.
prowidzi sama jej nazwa. Dzisiejsi zaś Słowianie, mianowicie Moskale
i Rusini, wymawiają takową w starosłowiańskim jak zgłoskę je. Prof. Mi-
kłosicz, zdaje mi się, mylnie przypisuje jćj brzmienie ściśnionego francu-
zkiego i Rusini w swojim języku głoskę jat przemieniają w zgłoskę ji,
Czesi zaś często w długie «. W polszczyznie brzmi ona według nistępstwa
jidących za nią głosek sześciorako t. j. jak e, i, a, &] o, ó; stąd wypłynęła
potrzeba w urządzaniu gramatycznego .abecadła polskiego, ażeby pogodzić
fonetykę z etymologiją, podać na jej oznaczenie 6 postaci, jako to: e, ś,&,
ó, o, ó. Zresztą głoska ja£ nie znajduje się nigdzie w starosłowiańskim języku po spółgłosce j, po którój zawsze przechodzi w a albo w i; nigdy ona
nie stoji ani na początku wyrazu, ani na początku zgłoski, lecz miejsce
jej jest zawsze po spółgłoskach twardych, które zawsze miękczy; Moskale
tylko nader błędnie piszą ją na początku niektórych wyrazów za zgłoskę je.
J j, J h *
brzmi jak angielskie y lub francuzkie y w środku wyrazów pomiędzy dwiema samogłoskami, np. francuzkie raym, ayez itd.; wreszcie brzmi jak łaciń-
. skie j w jugum (sanskryckie jugam) w abjicio i niemieckie j w Joch, Jahr, Ju- ,
bel itd.
K k, K k, K k
brzmi jak niemieckie k lub, łacińskie, włoskie, francuzkie c przed et, o, u,
np. łacińskie cum, cado, cogito, credo, francuzkie car, cochon, cuver, włoskie campo
.colore, cura. *
K k,K R
jest zlewkiem głosek kj i brzmi w polskim i moskiewskim języku, w tym
ostatnim przed ja£, jak zmiękczone czyli jotowane k. Wymawianii zatym
tej głoski nauczyć się można tylko od Polaka, Moskala lub Łużyczanina.
O pisaniu i wymawianiu zgłosek ki, ke w polskim języku za organiczne
ky,ke, mówiliśmy już pod głoską g.
Kh kh, Kh kh
jedyna przydechową spółgłoska, znajdująca się tylko w łużyckich narzeczach, wymawia się tak jak się pierwiastków*) wymawiało greckie % lub
łacińskie ch, nim te głoski przeszły w następstwie czasów w powiewne brzmienia; jak się bowiem ma starołacińskie pulkher, pidkhra do obecnego wymawiania pulcher, pulchra, tak się ma łużyckie khory do polskiego Kory itd.
Ł ł, Ł ł /i A
Brzmienii tej głoski nauczyć się może jinnoplemieniec, Czech lub południowy Słowianin tylko od Polaka, Moskila, Rusina, Łużyczanina lub
Morawczyka. Jest to brzmienie przyniesione przez Słowian z Azyji do
| Title | Krytyczno-porównáwczá gramatyka je̦zyka polskiego |
| Creator | Malinowski, Franciszek Ksawery |
| Publisher | L. Rzepecki |
| Place of Publication | W Poznaniu |
| Date | 1869 |
| Language | pol |
| Type | Books/Pamphlets |
| Title | 00000126 |
| Type | Books/Pamphlets |
| Transcript | 90 GŁOSOWNIA. prowidzi sama jej nazwa. Dzisiejsi zaś Słowianie, mianowicie Moskale i Rusini, wymawiają takową w starosłowiańskim jak zgłoskę je. Prof. Mi- kłosicz, zdaje mi się, mylnie przypisuje jćj brzmienie ściśnionego francu- zkiego i Rusini w swojim języku głoskę jat przemieniają w zgłoskę ji, Czesi zaś często w długie «. W polszczyznie brzmi ona według nistępstwa jidących za nią głosek sześciorako t. j. jak e, i, a, &] o, ó; stąd wypłynęła potrzeba w urządzaniu gramatycznego .abecadła polskiego, ażeby pogodzić fonetykę z etymologiją, podać na jej oznaczenie 6 postaci, jako to: e, ś,&, ó, o, ó. Zresztą głoska ja£ nie znajduje się nigdzie w starosłowiańskim języku po spółgłosce j, po którój zawsze przechodzi w a albo w i; nigdy ona nie stoji ani na początku wyrazu, ani na początku zgłoski, lecz miejsce jej jest zawsze po spółgłoskach twardych, które zawsze miękczy; Moskale tylko nader błędnie piszą ją na początku niektórych wyrazów za zgłoskę je. J j, J h * brzmi jak angielskie y lub francuzkie y w środku wyrazów pomiędzy dwiema samogłoskami, np. francuzkie raym, ayez itd.; wreszcie brzmi jak łaciń- . skie j w jugum (sanskryckie jugam) w abjicio i niemieckie j w Joch, Jahr, Ju- , bel itd. K k, K k, K k brzmi jak niemieckie k lub, łacińskie, włoskie, francuzkie c przed et, o, u, np. łacińskie cum, cado, cogito, credo, francuzkie car, cochon, cuver, włoskie campo .colore, cura. * K k,K R jest zlewkiem głosek kj i brzmi w polskim i moskiewskim języku, w tym ostatnim przed ja£, jak zmiękczone czyli jotowane k. Wymawianii zatym tej głoski nauczyć się można tylko od Polaka, Moskala lub Łużyczanina. O pisaniu i wymawianiu zgłosek ki, ke w polskim języku za organiczne ky,ke, mówiliśmy już pod głoską g. Kh kh, Kh kh jedyna przydechową spółgłoska, znajdująca się tylko w łużyckich narzeczach, wymawia się tak jak się pierwiastków*) wymawiało greckie % lub łacińskie ch, nim te głoski przeszły w następstwie czasów w powiewne brzmienia; jak się bowiem ma starołacińskie pulkher, pidkhra do obecnego wymawiania pulcher, pulchra, tak się ma łużyckie khory do polskiego Kory itd. Ł ł, Ł ł /i A Brzmienii tej głoski nauczyć się może jinnoplemieniec, Czech lub południowy Słowianin tylko od Polaka, Moskila, Rusina, Łużyczanina lub Morawczyka. Jest to brzmienie przyniesione przez Słowian z Azyji do |
