00000337 |
Previous | 337 of 881 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
ROZDZIAŁ i. 303 Bez spójki złożone są dalej: trójkąt, dwukropek, zworobok, seśćan z wyrzutnią za aesesćinH stukrpistr. Dalej skłidają się przysłówki bez spójki: ostrosłup, darmojdd, łatwoyerńość, lekkomyślność, według analogiji tych złożonych skłidają się za pomocą spójki o następujące wyrazy złożone: bogomódlca, cudotwórca, wodoćąg, wodospdd, rodopis, ndrodopis, rodowód, kołowrót, Carnolas, Sr&dopośće, tyle CO półpośće, dopełniicz środopośćd, półpuśćd. 2. Jinne skłidają się ze spójka i, jako to: w jimionach włisnych złożonych S piórwiistków: sław, v<j, rper, np. Stanisław, Yudisłdw, Mśćisłdw, Gri- misłdu, Yłddysłdw, Br rpsłdv, Boriwój, Sędiw>j, Ka^imer, Vł'dtmśr \ jimię miasta Sand mer. Do tych policzyć nileży rzeczowniki pospolite potocznej mowy, których nigłos jest pierwiistkiem słownym, jako to: wydrpikufel, li$'b>azek, paśibruB, wyłzigros, oBeziśyat, wtnzikij, re^iipesek, yerći- pęta, pędiyatr itd. są to raczój przezwiska obelżywe. 3. Niektóre skłidają się ze spójka u, jako to jimiona włisne: B guBvdty Bogusław, Bogurpił, Braturpił, \ rzeczowniki pospolite: potudne, stuleće, dopełniicz stulećdH potudna. 4. Niektóre skłidają się s przymiotnika i rzeczownika, jako to: BAłdcer- key, Bałystock, yelkdn c, Krasnystaw, Rezp>>spulitd itd. Niekiedy zaś rzeczownik z dopełniiczem skłidają jeden wyriz, jako to: stukarpęsa. Wyriz nicp n powstił s trzech cząstek skłidowych, t. j. nicp—nim lub p -ĄÓj, przez odsuwkę końcowego im lub ij, oznaczi człowieka niegodnego. Uwdga 1. Aczkolwiek język nasz skłidi wyrazy s piórwiistków jimionowo- słównych, jednakże środka tego pomnożenii swojich rzeczowników używi bardzo skromnie, rzidko i tylko zdaje się w koniecznej potrzebie, a przynijmniej dzieje się ' takowe skłidanie daleko rzidziej i skromniej niżeli w greczyznie i dzisiejszej niemczyznie, w której nader ograniczoni jilość pogłosów stała się źródłem bogactwa językowego s powodu wielkiej łatwości sklidanii rzeczowników z dwu lub więcej pierwiistków lub pierwotników ze sobą. W naszym zaś języku daleko większe mnóztwo pogłosów, niż w greczyznie i niemczyznie, któreśmy widzieli powyżej w nauce o pog osach pojedynczych i złożonych, sprawiło, że nader nieskoro skłi- dimy rzeczowniki z dwu piórwiistków lub pierwotników jimionowosłównych. Uwdga 2. Kś. Kopczyński, któremu zawdzięczimy w gramatyce naszćj wiele dobrych i stosownych nowych nizw naukowych (terminus technicus), zł żył także wyriz ^ródłstów, którym oznaczi w swojich gramatykach dli szkół nirodowych już to pierwiistek, już to pierwotnik, lub temit, już to naukę o słowotwórstwie, którą to ostatnią możniby daleko stosowniej oznaczaó wyrazem ^ródłosłije, dopełniicz $ródtostoyd, którego to wyrazu starosłowiański forma byłaby $rełsłoyije, według analogiji bogosłjije (theologia). Jakkolwiekbądź, wyriz ^ródłnsłów pod względem swego składu jest utworzony przeciwko prawidłom słowotwórstwa i wszelkiej analogiji, a zatym godzien nigany i wyrzucenii tak z gramatyki, jako i z naszego języka. Albowiem w ^ródłustów zachodzi wątpliwość, czy środkowe o jest końcówką rod/ajową, czy też spójka łączącą dwa wyrazy, dli tego tćż sródł^słóv brzmi tak samo, jak dwa wyrazy: $ródtostóv, s których pićrwszy jest mianownikiem, drugi dopełniiczem liczby mnogiej, i to wliśnie stanowi, źe ten utwór Kopczyńskiego jest ciłkiem nieorganiczny i nieprawidłowy, i nie di się obronić analogiją starosłowiańskiego bogosłov (theologus) zupełnie prawidłowym, gdyż w nim.
Title | Krytyczno-porównáwczá gramatyka je̦zyka polskiego |
Creator | Malinowski, Franciszek Ksawery |
Publisher | L. Rzepecki |
Place of Publication | W Poznaniu |
Date | 1869 |
Language | pol |
Type | Books/Pamphlets |
Title | 00000337 |
Type | Books/Pamphlets |
Transcript |
ROZDZIAŁ i. 303
Bez spójki złożone są dalej: trójkąt, dwukropek, zworobok, seśćan z wyrzutnią za aesesćinH stukrpistr. Dalej skłidają się przysłówki bez spójki:
ostrosłup, darmojdd, łatwoyerńość, lekkomyślność, według analogiji tych złożonych skłidają się za pomocą spójki o następujące wyrazy złożone:
bogomódlca, cudotwórca, wodoćąg, wodospdd, rodopis, ndrodopis, rodowód, kołowrót,
Carnolas, Sr&dopośće, tyle CO półpośće, dopełniicz środopośćd, półpuśćd.
2. Jinne skłidają się ze spójka i, jako to: w jimionach włisnych złożonych S piórwiistków: sław, v |