00000371 |
Previous | 371 of 881 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
ROZDZIAŁ II. 337 (koBśto), jak w naszym języku wołicze miłości, synu, duBu itd., jest to rzecz przypadkowi; albowiem samogłoski i, u, powstałe ze spółgłosek j, v w wołiczach aksi, wadhu, są ostatniemi głodkami temitu, gdy tymczasem też same samogłoski w wo- łaczach polskich: miłości, duBu, synu itd. są tylko końcówkami. Wielkim jest pri- wdopodobieństwem, że język słowiański, a w szczególności nasz polski, s powodu jednakowego brzmienii przyjimka o łączącego się z miejscownikiem, który się kończy częstokroć na i lub u, z wykrzyknikiem o! przyszedł pod niciskiem analogiji do końcówki i w wołiczu rzeczowników żeńskich i do końcówki u w wołiczu rzeczowników męzkich; np. mówię o miłości Miłego, a o! śyętd miłości; mówię o duBu śyętym, o! duBu śyęty itd. Lecz ten mój domysł nie opióra się na żidnej umiejętnej podstawie. § no. Miejscownik liczby pojedynczej rzeczowników męzkifili, nijakich i żeńskich. 1. Dwie są w sanskrycie końcówki i zarazem znamiona miejscownika liczby pojedyńczój, a te są i, am, które, aczkolwiek według pewnych priw głosowych rozmajicie przemienione, użyczają końcówek dli jinnych skłonników nie t)lko w sanskrycie, ale też i dli gkłonników greckich, łacińskich, litewskich i słowiańskich. Sanskryckiemi miejscownikami ze znamieniem i są: bhuwi (na ^emi), roji (w rezi), pitari (w ojcu), matari (w matce), gawi (we wole), nowi (na okręće), maruti (na yetre), dagati. (na śyeće), wazi (w moye), warini (we wodę) ze WSUWką Spółgłoski n, taluni (na podneBerpi), tudzież monude (w mężu), ara- tre (v pługu), za manudai, aratrai, gdzie oi spłynęło W dwugłoskę £• S końcówką zaś am są po większej części miejscowniki rzeczowników żeńskich; i takie miejscowniki są: mdhawajam (w wdoye) ze wsuwką j przed am, bhijam (w bojami), nadjdm (w ręce), dhenwdm (w dójce), bhuwdm (na %erpi), wadliwam (w koBeće) itd. Końcówka i zestopniowani w e lub ai jest zarazem w sanskrycie końcówką celownika liczby pojedyńczój tak rzeczowników męzkich jak i żeńskich, jako to: celowniki mdhawajai ze wsuwką i (ndoye), kawoje (poeće), gaiaje albo gatijai (Bodoyi), warine (vode), bhije albo bhijąi (bojami), nadjai (ręce), bhanawe (słońcu), sunawe (synoyi), dhenawe lub dhenwai (dójce), tatune (podneBenu), bhuwe lub bhuwai (^emi), wadhwoi (koBeće), raje (rezi), gawe (bydłu), nawe (okrętoyi), marute (yatroyi), dagote (śyatu), wazę (moye). Końcówka miejscownika dm służy w sanskrycie za końcówkę do < pełniiczowi liczby mnogiój we wszystkich trzech rodzajach, jako to: manudandm (mężów), aratrandm (pługów), widhawandm (wdów), kawinam (ye- szów), gaiindm (Bodów), warinam (wód), bhijam albo bhindm (boja^ni), nadinam (rek), bhanundm (słone), dhenundm (dójek), bhuwdm (^em), rajom (rezi), ma- rutdm (yatrów), dagotdm (syatóv), wazdm (mów), gdzie ^idzim, jiż od mianowników bez pojimka * bezspójkowego nie ma wsuwek n,j, n przed końcówką am. Tą końcówka am, przemienioni za pośrednictwem słowiańskiego ą w u i zestopniowani w dwugłoskę au, służy w sanskrycie za końcówkę miejscownika liczby pojedyńczćj tak rzeczowników żeńskich jak
Title | Krytyczno-porównáwczá gramatyka je̦zyka polskiego |
Creator | Malinowski, Franciszek Ksawery |
Publisher | L. Rzepecki |
Place of Publication | W Poznaniu |
Date | 1869 |
Language | pol |
Type | Books/Pamphlets |
Title | 00000371 |
Type | Books/Pamphlets |
Transcript | ROZDZIAŁ II. 337 (koBśto), jak w naszym języku wołicze miłości, synu, duBu itd., jest to rzecz przypadkowi; albowiem samogłoski i, u, powstałe ze spółgłosek j, v w wołiczach aksi, wadhu, są ostatniemi głodkami temitu, gdy tymczasem też same samogłoski w wo- łaczach polskich: miłości, duBu, synu itd. są tylko końcówkami. Wielkim jest pri- wdopodobieństwem, że język słowiański, a w szczególności nasz polski, s powodu jednakowego brzmienii przyjimka o łączącego się z miejscownikiem, który się kończy częstokroć na i lub u, z wykrzyknikiem o! przyszedł pod niciskiem analogiji do końcówki i w wołiczu rzeczowników żeńskich i do końcówki u w wołiczu rzeczowników męzkich; np. mówię o miłości Miłego, a o! śyętd miłości; mówię o duBu śyętym, o! duBu śyęty itd. Lecz ten mój domysł nie opióra się na żidnej umiejętnej podstawie. § no. Miejscownik liczby pojedynczej rzeczowników męzkifili, nijakich i żeńskich. 1. Dwie są w sanskrycie końcówki i zarazem znamiona miejscownika liczby pojedyńczój, a te są i, am, które, aczkolwiek według pewnych priw głosowych rozmajicie przemienione, użyczają końcówek dli jinnych skłonników nie t)lko w sanskrycie, ale też i dli gkłonników greckich, łacińskich, litewskich i słowiańskich. Sanskryckiemi miejscownikami ze znamieniem i są: bhuwi (na ^emi), roji (w rezi), pitari (w ojcu), matari (w matce), gawi (we wole), nowi (na okręće), maruti (na yetre), dagati. (na śyeće), wazi (w moye), warini (we wodę) ze WSUWką Spółgłoski n, taluni (na podneBerpi), tudzież monude (w mężu), ara- tre (v pługu), za manudai, aratrai, gdzie oi spłynęło W dwugłoskę £• S końcówką zaś am są po większej części miejscowniki rzeczowników żeńskich; i takie miejscowniki są: mdhawajam (w wdoye) ze wsuwką j przed am, bhijam (w bojami), nadjdm (w ręce), dhenwdm (w dójce), bhuwdm (na %erpi), wadliwam (w koBeće) itd. Końcówka i zestopniowani w e lub ai jest zarazem w sanskrycie końcówką celownika liczby pojedyńczój tak rzeczowników męzkich jak i żeńskich, jako to: celowniki mdhawajai ze wsuwką i (ndoye), kawoje (poeće), gaiaje albo gatijai (Bodoyi), warine (vode), bhije albo bhijąi (bojami), nadjai (ręce), bhanawe (słońcu), sunawe (synoyi), dhenawe lub dhenwai (dójce), tatune (podneBenu), bhuwe lub bhuwai (^emi), wadhwoi (koBeće), raje (rezi), gawe (bydłu), nawe (okrętoyi), marute (yatroyi), dagote (śyatu), wazę (moye). Końcówka miejscownika dm służy w sanskrycie za końcówkę do < pełniiczowi liczby mnogiój we wszystkich trzech rodzajach, jako to: manudandm (mężów), aratrandm (pługów), widhawandm (wdów), kawinam (ye- szów), gaiindm (Bodów), warinam (wód), bhijam albo bhindm (boja^ni), nadinam (rek), bhanundm (słone), dhenundm (dójek), bhuwdm (^em), rajom (rezi), ma- rutdm (yatrów), dagotdm (syatóv), wazdm (mów), gdzie ^idzim, jiż od mianowników bez pojimka * bezspójkowego nie ma wsuwek n,j, n przed końcówką am. Tą końcówka am, przemienioni za pośrednictwem słowiańskiego ą w u i zestopniowani w dwugłoskę au, służy w sanskrycie za końcówkę miejscownika liczby pojedyńczćj tak rzeczowników żeńskich jak |