00000396 |
Previous | 396 of 881 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
3 g 2 PtóRWOSKŁADNlA.
kami), tałubhis (podneBeriorpi), bhubhis (^erpa?pi), wadhubhis (koBótami), rabhis
z& raibhis (rezaipi), naubhis (okrętami), marudbhis (yatrami), dagadbhis (śya-
tanii), wagbhis (mowarpi) itd.
2. Litewski język w skłinianiu rzeczowników na as i is odrzuci także
początkową głoskę m znamienia mis i tworzy zakończenii ais, eis,
jako to: ponais (panaipi), ukieis (domar/d), lecz w skłinianiu rzeczowników męzkich jinaczej w mianowniku liczby pojedyńczój kończących
się, i w skłinianiu rzeczowników żeńskich używi całego znamienia
mis, jako to: dangumis (neBosami), ronkomis (rękami), zwakemis (śyecanii),
akimis (ozatpi), akmenimis (kamenarpi), moterimis (koBetami) itd.
3. Język starosłowiański w skłinianiu rzeczowników męzkich i nijakich
powinienby według analogiji celownika liczby mnogiej na om łączyć
końcówkę mi s tematem za pośrednictwem spójki o; takim sposobem
powstałyby nirzędniki liczby mnogiej rabomi, synomi; lecz jak sanskryt
wyrzuci spółgłoskę bh w manuddis za manuddbhis, a litewski język spółgłoskę ni w ponais za ponamis, tak język starosłowiański wyrzucił końcówkę ni, poczym zostały formy raboi, synoi, które to zakończenie oi
skontrahowało się po spółgłoskach twardych w y> po zmiękczonych
zaś W i, skąd powstały nirzędniki raby, syny (synami), koni (konarpi),
kraji (krajarpi), w rodzaju nijakim: dely (dełorpi), zreBęty (^reBętomi), poli
(polaipi). Że zaś w mowie słowiańskiej dwójka samogłosek oi kontrahuje się w y, mimy na to dowód w naszym języku, w którym s form
mojiS, mojim, po wyrzutni temitowego j, powstają formy skontraho-
wane niyB, mym. W skłinianiu rzeczowników żeńskich, których mianownik liczby pojedyńczój kończy się na o, łączy się znamię
rpi s tematem za pośrednictwem spójki a, jako to: ryba, dyrija, mają
w nirzędniku liczby mnogiej rybami, dmijami (smijami). Nakoniec jeżeli temit i mianownik liczby pojedynczej rzeczowników męzkich i żeńskich kończy się na spółgłoskę zmiękczoną, wTtedy końcówka mi łączy się bezpośrednio s temitem. I tak rzeczowniki gost*, kosń mają
w nirzędniku liczby mnogiej gosfopi, kosforpL
4. Dzisiejszi polszczyzna w skłinianiu rzeczowników męzkich, żeńskich
i nijakich łączy pospolicie znamię ?pi za pośrednictwem spójki a, ja-
kośmy już widzieli w powyżej przytoczonych w niwiasie przykładach.
Wszelako w skłinianiu rzeczowników męzkich i żeńskich, kończących
się w mianowniku liczby pojedynczej na spółgłoskę zmiękczoną, zachowił sobie swobodę łączenii końcówki ijd s temitem bez spójki a,
jako to: prijdćelami, prijdćołami, neprijdćelarpi, neprijdćołarpi lub s prijdćołmi,
neprijdćołmi, królami lub króhpi, kijarpi lub kij mi, karpenaipi lub konunmi,
prome?iami lub protpenmi, w rodzaju zaś żeńskim mogą uchodzić formy:
nocmi, kolejmi, rpórpi, gospodyrppi, zamiast nocaipi itd. Następująco zaś:
brata% kśęsd, ludę, ko^e, peyąde, już nigdy nie przyjmują spójki a w tym
skłonniku, jako to: braćmi, kśęsmi, ludrpi, korppi, pe^ędnii. Jakkolwiek
mówim i piszem prijdćohpi, niektórzy piszą mtmi zamiist vołami, jednakże uniknąć nileży łączenii końcówki mi g temitem kończącym
się na spółgłoskę twardą bez spójki a; byłoby zaś obrazą polskiego
miłodźwięku, gdyby kto na domiir złego łączył bez spójki a końcówkę
nii s tematem kończącym się na dwie spółgłoski twarde, np. gdyby
kto mówił od temitu stoik stołkmi zamiist stoikami itd. W skłinianiu
| Title | Krytyczno-porównáwczá gramatyka je̦zyka polskiego |
| Creator | Malinowski, Franciszek Ksawery |
| Publisher | L. Rzepecki |
| Place of Publication | W Poznaniu |
| Date | 1869 |
| Language | pol |
| Type | Books/Pamphlets |
| Title | 00000396 |
| Type | Books/Pamphlets |
| Transcript | 3 g 2 PtóRWOSKŁADNlA. kami), tałubhis (podneBeriorpi), bhubhis (^erpa?pi), wadhubhis (koBótami), rabhis z& raibhis (rezaipi), naubhis (okrętami), marudbhis (yatrami), dagadbhis (śya- tanii), wagbhis (mowarpi) itd. 2. Litewski język w skłinianiu rzeczowników na as i is odrzuci także początkową głoskę m znamienia mis i tworzy zakończenii ais, eis, jako to: ponais (panaipi), ukieis (domar/d), lecz w skłinianiu rzeczowników męzkich jinaczej w mianowniku liczby pojedyńczój kończących się, i w skłinianiu rzeczowników żeńskich używi całego znamienia mis, jako to: dangumis (neBosami), ronkomis (rękami), zwakemis (śyecanii), akimis (ozatpi), akmenimis (kamenarpi), moterimis (koBetami) itd. 3. Język starosłowiański w skłinianiu rzeczowników męzkich i nijakich powinienby według analogiji celownika liczby mnogiej na om łączyć końcówkę mi s tematem za pośrednictwem spójki o; takim sposobem powstałyby nirzędniki liczby mnogiej rabomi, synomi; lecz jak sanskryt wyrzuci spółgłoskę bh w manuddis za manuddbhis, a litewski język spółgłoskę ni w ponais za ponamis, tak język starosłowiański wyrzucił końcówkę ni, poczym zostały formy raboi, synoi, które to zakończenie oi skontrahowało się po spółgłoskach twardych w y> po zmiękczonych zaś W i, skąd powstały nirzędniki raby, syny (synami), koni (konarpi), kraji (krajarpi), w rodzaju nijakim: dely (dełorpi), zreBęty (^reBętomi), poli (polaipi). Że zaś w mowie słowiańskiej dwójka samogłosek oi kontrahuje się w y, mimy na to dowód w naszym języku, w którym s form mojiS, mojim, po wyrzutni temitowego j, powstają formy skontraho- wane niyB, mym. W skłinianiu rzeczowników żeńskich, których mianownik liczby pojedyńczój kończy się na o, łączy się znamię rpi s tematem za pośrednictwem spójki a, jako to: ryba, dyrija, mają w nirzędniku liczby mnogiej rybami, dmijami (smijami). Nakoniec jeżeli temit i mianownik liczby pojedynczej rzeczowników męzkich i żeńskich kończy się na spółgłoskę zmiękczoną, wTtedy końcówka mi łączy się bezpośrednio s temitem. I tak rzeczowniki gost*, kosń mają w nirzędniku liczby mnogiej gosfopi, kosforpL 4. Dzisiejszi polszczyzna w skłinianiu rzeczowników męzkich, żeńskich i nijakich łączy pospolicie znamię ?pi za pośrednictwem spójki a, ja- kośmy już widzieli w powyżej przytoczonych w niwiasie przykładach. Wszelako w skłinianiu rzeczowników męzkich i żeńskich, kończących się w mianowniku liczby pojedynczej na spółgłoskę zmiękczoną, zachowił sobie swobodę łączenii końcówki ijd s temitem bez spójki a, jako to: prijdćelami, prijdćołami, neprijdćelarpi, neprijdćołarpi lub s prijdćołmi, neprijdćołmi, królami lub króhpi, kijarpi lub kij mi, karpenaipi lub konunmi, prome?iami lub protpenmi, w rodzaju zaś żeńskim mogą uchodzić formy: nocmi, kolejmi, rpórpi, gospodyrppi, zamiast nocaipi itd. Następująco zaś: brata% kśęsd, ludę, ko^e, peyąde, już nigdy nie przyjmują spójki a w tym skłonniku, jako to: braćmi, kśęsmi, ludrpi, korppi, pe^ędnii. Jakkolwiek mówim i piszem prijdćohpi, niektórzy piszą mtmi zamiist vołami, jednakże uniknąć nileży łączenii końcówki mi g temitem kończącym się na spółgłoskę twardą bez spójki a; byłoby zaś obrazą polskiego miłodźwięku, gdyby kto na domiir złego łączył bez spójki a końcówkę nii s tematem kończącym się na dwie spółgłoski twarde, np. gdyby kto mówił od temitu stoik stołkmi zamiist stoikami itd. W skłinianiu |
