00000444 |
Previous | 444 of 881 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
410 piiSrwoskładnIA.
spójka e, które po spółgłosce miękkiej, jaką jest i, musiało przejść według słowiańskiego prawa głosowego w samogłoskę *'. Gdzie zaś
w sanskrycie po j i po t jest spójka krótkie a, tam w starosłowiańskim jest ą po i i o po i. Forma polski nirzędnika tym na rodzij męzki
i nijaki urobiła się według analogiji formy nim, i nie tylko w tym
skłonniku, ale i w skłonnikach liczby mnogiój z wyjątkiem nirzędnika
wszędzie po t zamiist starosłowiańskiego <?, widzim w polskim języku
samogłoskę y.
Nirzędnik na rodzij żeński w sanskrycie jest jaja, to ja, w litewskim je, td, w starosłowiańskim jeją, toją, według analogiji vyjeją (siją),
ryboją} w polskim zaś ną, tą, według normy nirzędników kaną, cnotą.
2. W liczbie mnogiej
a) brzmi mianownik w sanskrycie na rodzij męzki je, te, na rodzij nijaki jani, tani, w litewskim na rodzij męzki je, te, w starosłowiańskim
na rodzij męzki i*, &\ na rodzij nijaki ja, ta, w polskim zaś ji, nie
jest używane; zamiist starosłowiańskiego ti mimy nasze ći. Forma
zaś nijaki w liczbie mnogiej zginęła ciłkiem w skłinianiu zajimkowym dzisiejszój polszczyzny.
W rodzaju żeńskim w sanskrycie jest jas, tas, w litewskim jos,
tos, w których to formach litewskie o. odpowiadi sanskryckiemu długiemu a, w starosłowiańskim zaś ję, ty, w których to formach tak ę,
jak y mieszczą w sobie ukrytą spółgłoskę n, jako znamię liczby mnogiej i zarazem rzeczowości, według normy starosłowiańskich mianowników dmiję, wolę, dusę, ryby, neyasty itd. W polskim języku brzmią te
formy je, te, s których ostatnii urobiła się według analogiji formy je,
któri utraciła swe nosowe brzmienie równie jak i mianowniki smije,
duse, wole. Jednakże Zygmuntowscy pisarze używali jeszcze w tym
skłonniku starosłowiańskiej formy ty, ony, owy, według analogiji ryby,
cnoty, sowy, wrony itd.
b) Biernik brzmi w sanskrycie na rodzij męzki jdn, tan, według normy
manudan, na rodzij nijaki jani, tani, według normy aratrani, w litewskim na rodzij męzki jus, tus, w starosłowiańskim na rodzij męzki
ję, ty, na rodzij nijaki ja, ta, w polskim zaś na rodzij męzki je, te,
według normy męze, króle, u Zygmuntowskich pisarzy ty, według normy olbrimy, koty itd. Rodzij nijaki wyszedł z używanii.
c) Miejscownik brzmi w sanskrycie na rodzij męzki i nijaki jesu, tesu,
na rodzij żeński jasu, tasu, w litewskim na rodzij męzki juse, jus, tuse,
tus, na rodzij żeński jose, jos, w starosłowiańskim na wszystkie trzy
rodzaje jiSs, teBs, w polskim jiB, tyS, s których ostatnii forma co do
samogłoski spójkowej urobiła się podług pierwszej. Obie formy są
na wszystkie trzy rodzaje.
d) Dopełniicz brzmi w sanskrycie na rodzij męzki i nijaki jesdm, tesdm,
na rodzij żeński jdsam, tasdm, w litewskim na obydwa rodzaje ju, tu
(porównij dopełniicze ponu, ranku), w starosłowiańskim na wszystkie
trzy rodzaje jiBs, teBa, w polskim zaś języku również na wszystkie trzy
rodzaje i*V*, tyS. Jeżeli gdzie, to w zestawieniu końcówki miejscownika
&u i dopełniicza sam wykazuje się tożsamość zakończeń **, am, które
| Title | Krytyczno-porównáwczá gramatyka je̦zyka polskiego |
| Creator | Malinowski, Franciszek Ksawery |
| Publisher | L. Rzepecki |
| Place of Publication | W Poznaniu |
| Date | 1869 |
| Language | pol |
| Type | Books/Pamphlets |
| Title | 00000444 |
| Type | Books/Pamphlets |
| Transcript | 410 piiSrwoskładnIA. spójka e, które po spółgłosce miękkiej, jaką jest i, musiało przejść według słowiańskiego prawa głosowego w samogłoskę *'. Gdzie zaś w sanskrycie po j i po t jest spójka krótkie a, tam w starosłowiańskim jest ą po i i o po i. Forma polski nirzędnika tym na rodzij męzki i nijaki urobiła się według analogiji formy nim, i nie tylko w tym skłonniku, ale i w skłonnikach liczby mnogiój z wyjątkiem nirzędnika wszędzie po t zamiist starosłowiańskiego |
