00000539 |
Previous | 539 of 881 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
P°st<iPC, pojmę, wystrelę, wezmę za wzjimę, podskozę, prebąknę, pristanę, zabraknę, pri-
śęgn*, vyrignę, zaryknę itd. są tak dokonanemi, jak i jich pojedyncze: wrócę, rucę,
rusę, śadę, stąpę, jimę, strelę, skozę, bąknę, stanę, braknę, śęgnę, rignę, ryknę. Jednakże kiedy słowom dokouanym złożonym odpowiadają niedokonane złożone formy Częstotliwój, jako to: powrdcdrn, poruedm, wzrusdm, postępuję, pojmuję, wystreldm, podskakuję, pristdwdm lub pristoję, priśęgdm, to tym jednotliwym
złożonym, które oznaczają dźwięk lub ruch, towarzyszące słowa złożone
formy częstotliwej są także słowami dokonanemi: vybąkdm, pobąkdm, pobra-
Icdm, zabrąkdm, zafukdm, wyfukdm. Chcąc zaś mieć od tych i tym podobnych
słów słowa niedokonane złożone, uribiimy od nich dilsze formy częstotliwe, jako to: vybąkivdm, pobąEodm, pobrąkiwdm, zabrąkiwdm, zafukiwdm, wyfu-
kiodm itd. *
8. Jeżeli nareszcie uribii się słowo od pierwotnika, w którego składzie
już jest przyjimek, to takowe słowo uwiźać się musi za pojedyncze, i nowo dodane przyjimki mogą dopiero przeprowidzać formy jego niedokonane
w znaczenie dokonane, formy zaś częstotliwo w znaczenie niedokonane, np.
od przymiotników złożonych: pritomny, względny, narodowy itd. mamy słowa złożone dokonane: upritomną, uwzględyę, z dowolne, wyndrodoyę i niedokonane złożone
formy częstotliwój: upritomydm, uwzględndm, zadowdlndm, ryndroddydm. Zamiast
zadowolą , zadowdhidm lepićjby może było używać formy: zadowolę, zadoodldm.
Uwdga. Zygmuntowscy pisarze w słowach złożonych tak s przyjimkiem prez,
jak i s przyjimkiem pred, odrzucali końcowe spółgłoski z, d; nowsi zaś pisarze
czynią to samo s przyjimkiem prez, np. prerofię, prestayę, prelecę, preptynę itd.,
lecz przyjimka pred w słowach złożonych nie pozbawiają końcowego d i słusznie,
gdyż zapewne co jinnego znaczy prelozę, prekładdm, prestayę, prestdydm, a co jinnego
predłoz^, predkładdm itd., jak co jinnego prestayene, a co jinnego predstayerie. Nadto
uwiżyć nileży, że końcowe z przyjimka prez za pre jest tylko zisuwką, gdy tymczasem końcowe d w pred jest pierwiastkowe. Przyjimek prećiw, zdaje się, dopićro
w nowszych czasach zaczął nim składać słowa złożone, lecz nie przeprowidzi nim
form niedokonanych w znaczenie dokonane; i tak prećiwdayę jest słowo dokonane,
ale tćż stayę jest także dokonane, prećiwstdydm jest również niedokonane, jak i pojedyncze stdydm.
§ 175.
Szczegółowe prawidła urabiania form częstotliwych.
S poprzedzającego paragrafu wypływi, że słowami złożonemi s przy-
jimków cieniujących jich znaczenie nie moglibyśmy oznaczać żidnćj czynności odbywającćj się w dobie obecnej, bez form częstotliwych. Wiemy już
s § 173 ner 4, że tylko pogłos « może być znamieniem częstotliwości,
z niektóremi wyjątkami tamże wyłuszczonemi, który to pogłos w skutek
zaszłej kontrakcyji w lćj osoaie czasu teraźniejszego liczby pojedyńczój zakryty jest zawsze spółgłoską m, będącą znamieniem tejże osoby, tak że ta
osoba słów częstotliwych kończy się zawsze na dm z d poch)lonym. Jednakże pomimo tego jedynego znam enii częstotliwości język nasz w dalszym swojim rozwoju, jakośmy to widziei w wyżój przytoczonym paragrafie, nadił znaczenie częstotliwe formom niedokonanym, których lszi osoba
liczby pojedyńczój kończy się na m iuję, tak że formy: staję, poznaję, ji-
duję, pristufiuję śę pod względem częstotliwości mają to samo znaczenie co
33
| Title | Krytyczno-porównáwczá gramatyka je̦zyka polskiego |
| Creator | Malinowski, Franciszek Ksawery |
| Publisher | L. Rzepecki |
| Place of Publication | W Poznaniu |
| Date | 1869 |
| Language | pol |
| Type | Books/Pamphlets |
| Title | 00000539 |
| Type | Books/Pamphlets |
| Transcript |
P°st |
