00000608 |
Previous | 608 of 881 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
574
PlŹRWOSKŁADNlA.
Niedokonane:
odpoziwdm, odpoziwdl, odpoziwoć
zafiijdm, zafiijdł, zafiijać
zatruodm, zatruodł, zatruvać
umyodm, umywał, umywać
poznaję lub pozndwdm, poznawał,
poznawać
wylewam, wylewał, wylewać
ogrewdm, ogrewdł, ogrewać
omdleodm, omdlewał, omdlśtać
nazywam, nazywał, nazywać
umerdm, umerdł, uyierać
prićerdm, prićórdł, prićerać
wyrywam, wyryvdł, wyrywać
wygrywam, wygrywał, wygrycać
wspoyiindm, wspominał, wsporpinoć
pomagam, pomagał, pomagać
wywłózę, wyolóził, wywlózić lub
wywlekam, wywlekał, wywlekać
ustrojom, ustrdjdł, ustrdjać
zakrawam, zakrawał, zakrawać
Dokonane:
odpozinę, ódpozincd, odpozinąć (zamiast których, używimy dzisiij
form nieorganicznych: odpoznę,
odpoząt, odpoząć)
zafiiję, zafiil, zafiić
zatruję, zatruł, zatruć
umyję, umył, umyć
poznam, poznał, poznać
vyleję, wylot, wylać
ogreję, ograł, ograć
omdleję, omdlał, omdleć
nazwę, nazwał, nazwać
umrę, umarł, umreć
pritrę, pritorł, pritreć
wyrwg, wyrvdt, wyrvać
vygrd'/i, wygrał, wygrać
wspomyę, wspomyał, uspo.nyeć
pomogę, pomógł, pomód
wywlokę, wywlókł, wyvlec
■ustroję, ustrojit, ustrojić
zakroję, zakrojit, zakrojić itd.
Uwagą 2. W powyższym zestawieniu słów niedokonanych z dokonanemi dli
urządzenii całkowitego spajania polskiego słowa, widzim, że tylko tam, gdzie słowo niedokonane jjest pojedyncze i nie mi formy częstotliwój, słowo zaś dokonane złożone s przyjimkiem, tam jest jeden i ten sim telnit tak dla spijanii
słowa niedokonanego, jak i dokonanego, a zatym spijanie jest proste i łatwe, jako
opićrające się na jednym i tym samym temacie, gdyż przydany do temitu, przyjimek nie zmienia składu i przyrody jego, główna bowiem różnica pomiędzy tematami zależy na różnicy końcowych głosek tematu. Oprócz zaś tego przypidku
zawsze temit słowa niedokonanego różni się od temitu słowa dokonanego, a nawet te dwa słowa mogą mićć temata odmiennego pićrwiistku, aczkolwiek tego
samego znaczenia, np. pokładam i położę, Borę i wezmę itd. Nie dosyć na tym, widzim, że tak słowo niedokonane, jak i dokonane mogą urabiać swe formy słowne
od różnych tematów; np. niedokonane Borę, brał, brać ma dwa różne temita Bor
i bra, słowo zaś niedokonane trę, tarł, treć mi trzy temita tr, tar, tre, słowo nakoniec dokonane jimę, jął, jąć mi dwa temata jim, ją itd.
Jak w spajaniu greckim lub łacińskim różność tematów utrudzi nim jego
naukę (porównaj łacińskie fero, tuli, loium, greckie pheró, enenka, oisó), tak tćż
podobni różność temitów w spajaniu słowiańskiego słowa utrudzi jego naukę każdemu jinnoplemieńcowi; przeto tćż gramatycy, aby usunąć tę trudność, usiłują
urządzić pewien system konjugacyji czyli spijania, który zawsze zależy na pewnym
ugrupowaniu słów spijających się jednakowo, na oddzieleniu takowój gromady od
jinnych gromad słów spijających się także jednakowo, a jednakże jinaczej od danej Ićj gromady, itd. i to bez wszelkiego względu, czy słowa objęte w pewnćj gromadzie są niedokonane, dokonane, pojedyncze lub złożone itd. Samo się przez się
| Title | Krytyczno-porównáwczá gramatyka je̦zyka polskiego |
| Creator | Malinowski, Franciszek Ksawery |
| Publisher | L. Rzepecki |
| Place of Publication | W Poznaniu |
| Date | 1869 |
| Language | pol |
| Type | Books/Pamphlets |
| Title | 00000608 |
| Type | Books/Pamphlets |
| Transcript | 574 PlŹRWOSKŁADNlA. Niedokonane: odpoziwdm, odpoziwdl, odpoziwoć zafiijdm, zafiijdł, zafiijać zatruodm, zatruodł, zatruvać umyodm, umywał, umywać poznaję lub pozndwdm, poznawał, poznawać wylewam, wylewał, wylewać ogrewdm, ogrewdł, ogrewać omdleodm, omdlewał, omdlśtać nazywam, nazywał, nazywać umerdm, umerdł, uyierać prićerdm, prićórdł, prićerać wyrywam, wyryvdł, wyrywać wygrywam, wygrywał, wygrycać wspoyiindm, wspominał, wsporpinoć pomagam, pomagał, pomagać wywłózę, wyolóził, wywlózić lub wywlekam, wywlekał, wywlekać ustrojom, ustrdjdł, ustrdjać zakrawam, zakrawał, zakrawać Dokonane: odpozinę, ódpozincd, odpozinąć (zamiast których, używimy dzisiij form nieorganicznych: odpoznę, odpoząt, odpoząć) zafiiję, zafiil, zafiić zatruję, zatruł, zatruć umyję, umył, umyć poznam, poznał, poznać vyleję, wylot, wylać ogreję, ograł, ograć omdleję, omdlał, omdleć nazwę, nazwał, nazwać umrę, umarł, umreć pritrę, pritorł, pritreć wyrwg, wyrvdt, wyrvać vygrd'/i, wygrał, wygrać wspomyę, wspomyał, uspo.nyeć pomogę, pomógł, pomód wywlokę, wywlókł, wyvlec ■ustroję, ustrojit, ustrojić zakroję, zakrojit, zakrojić itd. Uwagą 2. W powyższym zestawieniu słów niedokonanych z dokonanemi dli urządzenii całkowitego spajania polskiego słowa, widzim, że tylko tam, gdzie słowo niedokonane jjest pojedyncze i nie mi formy częstotliwój, słowo zaś dokonane złożone s przyjimkiem, tam jest jeden i ten sim telnit tak dla spijanii słowa niedokonanego, jak i dokonanego, a zatym spijanie jest proste i łatwe, jako opićrające się na jednym i tym samym temacie, gdyż przydany do temitu, przyjimek nie zmienia składu i przyrody jego, główna bowiem różnica pomiędzy tematami zależy na różnicy końcowych głosek tematu. Oprócz zaś tego przypidku zawsze temit słowa niedokonanego różni się od temitu słowa dokonanego, a nawet te dwa słowa mogą mićć temata odmiennego pićrwiistku, aczkolwiek tego samego znaczenia, np. pokładam i położę, Borę i wezmę itd. Nie dosyć na tym, widzim, że tak słowo niedokonane, jak i dokonane mogą urabiać swe formy słowne od różnych tematów; np. niedokonane Borę, brał, brać ma dwa różne temita Bor i bra, słowo zaś niedokonane trę, tarł, treć mi trzy temita tr, tar, tre, słowo nakoniec dokonane jimę, jął, jąć mi dwa temata jim, ją itd. Jak w spajaniu greckim lub łacińskim różność tematów utrudzi nim jego naukę (porównaj łacińskie fero, tuli, loium, greckie pheró, enenka, oisó), tak tćż podobni różność temitów w spajaniu słowiańskiego słowa utrudzi jego naukę każdemu jinnoplemieńcowi; przeto tćż gramatycy, aby usunąć tę trudność, usiłują urządzić pewien system konjugacyji czyli spijania, który zawsze zależy na pewnym ugrupowaniu słów spijających się jednakowo, na oddzieleniu takowój gromady od jinnych gromad słów spijających się także jednakowo, a jednakże jinaczej od danej Ićj gromady, itd. i to bez wszelkiego względu, czy słowa objęte w pewnćj gromadzie są niedokonane, dokonane, pojedyncze lub złożone itd. Samo się przez się |
