00000638 |
Previous | 638 of 881 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
g04 PlfiRWOSKŁADNlA.
Przeszły:
bez pojimka: panował, a, o, liczba mnogi panowali, panowały, yidywdt, a, o, liczba
mnogi y idy wali, y idy waty.
Bierny:
s pojimkiem: yidywany, yidywand, e, liczba mnogi yidywayi, yidywne.
Nieosobisty czynny:
panowdno, yidywdno.
Rzeczownik słowny:
panowaye, yidywonie.
Słowo panuję jest nijakie, dli tego nie mi jimiesłowu biernego, lecz
skoro przyjimek podniesie je do znaczenii czynnego, wtedy uribii i jimiesłów bierny, np. opanuję, opanowany itd. Słowa zaś częstotliwe, jak yiduję, nie
mogą mieć jimiesłowu zaprzeszłego, nawet gdy s przyjimkiem przechodzą
w znaczenie niedokonane, np. preyiduję, gdyż i słowa niedokonane nie lubią
tego jimiesłowu. Ktoby więc koniecznie potrzebowił tego jimiesłowu od
pierwiistku yid, s przyjimkiem pre, musiałby go urobić od słowa dokonanego preyidę, preyida-wsi. Zresztą pogłos u nie jest bynajmniej znamieniem
częstotliwości, a forma na uję, włiściwi słowom jimionowym, przybrała dopiero u słów częstotliwych w nowszej polszczyznie znaczenie częstotliwe
(porównaj formy znoję, daję, staję, zamiist częstotliwych zndwdm, davdm, stówom),
gdyż rodzimi i włiściwi formi słów częstotliwych jest na a, tutij zaś na
ywo, np. yidywdm, preyidywdm itd. Pomimo tego wszystkie formy s temitem
na yva, wymienione w § 207 pod e, mogą się spijać w formach osobowych
podług tego szeregu z zachowaniem jednakże w formach bezosobowych swego
częstotliwego temitu na yva, a nie na ovo, z zastrzeżeniem podanym w uwi-
dze lej przez wzgląd na wymiganii miłodźwięku.
Obok tedy rzeczonych gości w tym szeregu, nileżą tu z rodu swego
wszelkie słowa jimionowe, to jest urobione od pićrwotników jimionowych,
jakiemi są następujące słowa jimionowe:
Bizuję (od biz), bobruję (bóbr), burrpistruję, bojuję (bój), błaznuję (błazen), brukuję (bruk), buduję (budynek), całuję (cały), Boruję (Bory), ćyertuję (ćyerć), zaruję
(zary^ zatuję (zaty), zęstuję (zęść), daruję dokonane (dar), zatym byłoby błędnie
mówić darować będę, chcąc zaś mićć słowo niedokonane, trzeba urobić słowo częstotliwe darorywam niedokonane rozdarowywóm; diwuję śę (diw), gardłuję (gardło),
głosuję (glos), deśąikuję (deśątek), góruję (góra), gospodaruję (gospoddr), gotuję (gotóv),
hałasuję (hałas), objaduję (objdd), które odróżniać nileży od częstotliwego objaduję
za objadywóm od objadam, dokonane objim; kłusuję (kłus), kołuję (koło), obfituję
(obfity), króluję (król), kupuję, htuję (lato), lituję śę (litość), marnuję- (marny), ma-
nuję (mano), miłuję (miły), mocuję (moc), yicuję (yice), nocuję (noc), ofiecuję (ofie-
inieo), za obyecowoć, którego pićrwiistek jest ze starosłowiańskiego ye, znaczące tyle
co móyić, dzisiij jednakże wolim mówić ofieciwdł, ofieciwóć; obozuję (obóz), napastuję
(ndpość), panuję (pan), hoduję (fiod za god w godny), pastuję (past), pętnuję (pętno),
pezoluję (peza), pelęgnuję, pilnuję (pilny), targuję (targ), pokutuję (pokuta), poluję
(pole), postępuję, pracuję (praca), sprawuję (sprawa), prawuję (prawo), prostuję (prosty),
próżnuję (próżny), prodkuję (prodek), zopustuję (zapusty), naśladuję (ślad), środkuję
(środek)^ raduję śę (rdd), radtuję (rodło), prorokuję (prorok), usiłuję (siła), posiłkuję
(posiłek), skutkuję (skutek), ślubuję (ślub), statkuję (statek), stopyuję (stopey), stosuję
(stosunek), śyętuję (śyęfo), surpuję (sum), sikują (sik), potrebuję (potrebo), vojujęf
| Title | Krytyczno-porównáwczá gramatyka je̦zyka polskiego |
| Creator | Malinowski, Franciszek Ksawery |
| Publisher | L. Rzepecki |
| Place of Publication | W Poznaniu |
| Date | 1869 |
| Language | pol |
| Type | Books/Pamphlets |
| Title | 00000638 |
| Type | Books/Pamphlets |
| Transcript | g04 PlfiRWOSKŁADNlA. Przeszły: bez pojimka: panował, a, o, liczba mnogi panowali, panowały, yidywdt, a, o, liczba mnogi y idy wali, y idy waty. Bierny: s pojimkiem: yidywany, yidywand, e, liczba mnogi yidywayi, yidywne. Nieosobisty czynny: panowdno, yidywdno. Rzeczownik słowny: panowaye, yidywonie. Słowo panuję jest nijakie, dli tego nie mi jimiesłowu biernego, lecz skoro przyjimek podniesie je do znaczenii czynnego, wtedy uribii i jimiesłów bierny, np. opanuję, opanowany itd. Słowa zaś częstotliwe, jak yiduję, nie mogą mieć jimiesłowu zaprzeszłego, nawet gdy s przyjimkiem przechodzą w znaczenie niedokonane, np. preyiduję, gdyż i słowa niedokonane nie lubią tego jimiesłowu. Ktoby więc koniecznie potrzebowił tego jimiesłowu od pierwiistku yid, s przyjimkiem pre, musiałby go urobić od słowa dokonanego preyidę, preyida-wsi. Zresztą pogłos u nie jest bynajmniej znamieniem częstotliwości, a forma na uję, włiściwi słowom jimionowym, przybrała dopiero u słów częstotliwych w nowszej polszczyznie znaczenie częstotliwe (porównaj formy znoję, daję, staję, zamiist częstotliwych zndwdm, davdm, stówom), gdyż rodzimi i włiściwi formi słów częstotliwych jest na a, tutij zaś na ywo, np. yidywdm, preyidywdm itd. Pomimo tego wszystkie formy s temitem na yva, wymienione w § 207 pod e, mogą się spijać w formach osobowych podług tego szeregu z zachowaniem jednakże w formach bezosobowych swego częstotliwego temitu na yva, a nie na ovo, z zastrzeżeniem podanym w uwi- dze lej przez wzgląd na wymiganii miłodźwięku. Obok tedy rzeczonych gości w tym szeregu, nileżą tu z rodu swego wszelkie słowa jimionowe, to jest urobione od pićrwotników jimionowych, jakiemi są następujące słowa jimionowe: Bizuję (od biz), bobruję (bóbr), burrpistruję, bojuję (bój), błaznuję (błazen), brukuję (bruk), buduję (budynek), całuję (cały), Boruję (Bory), ćyertuję (ćyerć), zaruję (zary^ zatuję (zaty), zęstuję (zęść), daruję dokonane (dar), zatym byłoby błędnie mówić darować będę, chcąc zaś mićć słowo niedokonane, trzeba urobić słowo częstotliwe darorywam niedokonane rozdarowywóm; diwuję śę (diw), gardłuję (gardło), głosuję (glos), deśąikuję (deśątek), góruję (góra), gospodaruję (gospoddr), gotuję (gotóv), hałasuję (hałas), objaduję (objdd), które odróżniać nileży od częstotliwego objaduję za objadywóm od objadam, dokonane objim; kłusuję (kłus), kołuję (koło), obfituję (obfity), króluję (król), kupuję, htuję (lato), lituję śę (litość), marnuję- (marny), ma- nuję (mano), miłuję (miły), mocuję (moc), yicuję (yice), nocuję (noc), ofiecuję (ofie- inieo), za obyecowoć, którego pićrwiistek jest ze starosłowiańskiego ye, znaczące tyle co móyić, dzisiij jednakże wolim mówić ofieciwdł, ofieciwóć; obozuję (obóz), napastuję (ndpość), panuję (pan), hoduję (fiod za god w godny), pastuję (past), pętnuję (pętno), pezoluję (peza), pelęgnuję, pilnuję (pilny), targuję (targ), pokutuję (pokuta), poluję (pole), postępuję, pracuję (praca), sprawuję (sprawa), prawuję (prawo), prostuję (prosty), próżnuję (próżny), prodkuję (prodek), zopustuję (zapusty), naśladuję (ślad), środkuję (środek)^ raduję śę (rdd), radtuję (rodło), prorokuję (prorok), usiłuję (siła), posiłkuję (posiłek), skutkuję (skutek), ślubuję (ślub), statkuję (statek), stopyuję (stopey), stosuję (stosunek), śyętuję (śyęfo), surpuję (sum), sikują (sik), potrebuję (potrebo), vojujęf |
