Page 615-616 |
Previous | 308 of 550 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
Loading content ...
615 FIRM. LACTANTII DlVIN. INSTIT. 61G
suorum litterae coarguant, ìpsa denique ìllos sacro* A tur. Defendenda enim religio est, non occidendo, sed
moriendo; non saevilia, sed patientia; non scelere,
rum iniiia convincant. Scìant ìgìtur vel ex hoc ipso, quantum ìntersit inter verum et falsum, quando ipsi, cura sìut eloquentes, persuadere non possunl; irape- riU ac rudes possunt, quia res ipsa et verilas loquiiur. Quid ergo saeviunt? ut slultiliam suara, dum mi¬ nuere voluut, augeant. Longe diversa sunt carnifi¬ cìna et pietas; nec potest aut verìlas cum vi, aut juslitia cura crudelitaie conjungì. Sed inerito non audent de rebus quidquam ducere divinis, ne et a noslris derideaniur, et a suis deserantur. Nam fere vulgus, cui simplex incorruptumque judicium est, sì mysleria illa eognoscat in memoriam mortuorum con¬ sUtuta, damnabit ; aliudque verius, quod colat, quaìret.
Hinc fida silenUa sacris ÌnsUtuta sunt ab hominibus caUidis, ul nesciat po¬ pulus quid colat. Cura aulem nos in eorum doctrinis verseraur, cur nobis aut non credunt, qui ulrumquè novimus; aut invident, quìa falsis vera pradulirans? Sed defendenda sunt, inquiunl, suscepla publice sa¬ cra. 0 quam honesta volunlate miseri errant l Sen¬ tiunt enìm, nìhìl esse in rebus huraanis religione praestanUus, eamque sumraa vi oporlere defendi : sed ut in ìpsa religione, sìc ìn defensionis genere falluii-
sed fide : illa enira malorum sunt, haec bonorum. Et necesse est, bonum in reUgione versari, non malum. Nam sì sanguine, si tormenlis, sì malo religionem defèndere veU's, jam non defenddur illa, sed poUue- tur, alque vìolabilur. NìhU est enìm tam voluntarium, quam religio, ìn qua si animus sacrificantis aversus est, jam sublala, jara nulla est. Recla ìgitur ratio est, ut religionem patientia vel morte defendas : in qua fides conservala, et ipsi Deo graia est, et religioni addit auctoritatem. Nam si ìs, qui in hac terrestri mi¬ Ulia regi suo fidem servai in alìquo egregio facinore, sì postea vixerìt, accepUor fit et charior, si perierìt, sumraara consequitur gloriam, quod pro duce suo B mprteni occubuerit : quanto magis imperatori om¬ niura Deo fides servanda est, qui non lantura viven¬ iibus, sed etiara moriuis praeraium polesl virtuUs ex¬ solvere ? Igitur Dei cullus, quonìam railiUa ccelestìs est, devoUonem maximara fìderaque desìderat. Quo¬ modo enim Deus aut amabìt colentera, si ìpse non araetur ab eo ; aul quoraodo praeslabit precanti quid- quid oraveril, cum ad precandum neque ex animo, neque observanter accedat? IsU autem, cum ad sa-
VARIORUM NOTJE.
Coarguant, Mss. 12 ree. et 8 impressi, coarguent, refertùr ad persecutores, quì ferro et flammls super- Vide praeced. audeant, et seq. convincant, Jun. coar- ^ stiUones suas defendebant.— Non occidendo, sed mo-
rii,n.xit,%. " ^ rìendo AniA Aiioriiclinnc: Ha P.ìvif Hai 19, o 9.0
guantur,
Convincant. Mss. 10 ree et 6 ediU, convincent.
Cum sint, Pro quum, quod est ìn melioribus mss., el impressis, in pluribus excusis erat quam. In mss. 3 Beg, ree, Brun. eledìt. Ald., Crai., Graph., legi¬ tur ì/mL
Ne et a noslris derideaniur. Conjunclionera restituì ex 6 Reg., 5 Colb., et 5 alìis ac 7 ediUs : pro et, est aut, in Reg. anUquissimo. In 5 ree scripUs el 12 vul¬ gaUs deest et,
Nam fere vulgus. Ita scripti 12. In ms. Gauc. et 16 ree necnon ìn edilis, Nam forte vulgus.
Incorruptum judicium. Incorruptum hic valet,
castum, inlegrum, ut in Cicerone teslis incorruptus alque ìnleger, lesiimonium incorruptum. Pro Marcello
cap. 9: Qui judicabunt fortasse incorrupdus quam
nos. Run.
Fìda silenda. VirgU. ni iEndd., v. 112. Quoe cum ìmperarenlur, dicebatur : Favete linguis. Unde pro- verbiura Oslium obdite, profani. Cum hoc proverbio convenit Canon in decretis de Consecrat. disi. 2, qui arcet plebem a presbyterio. Betul.
Cur nobìs aut non credunl. ì Ms. ree credanl ; 2 Reg. ree, Jun.,Cantabrig. multique impressi,Ctir nobis aut nostris non credunt.
Inquiunt. Vide supra Ub. mlnsUluUan. init. cap. o.
0 quam honesta volunlate. Ironice Sìc ferunl 3 mss. quorum unus est auUquissìmus, allerì bonae no¬ tile. Ms. Gauc. ac 19 alii ree et edìU sex habent ìn¬ honesta.
Non occidendo, sed moriendo. Haec leciio est ora¬ niura fere mss. et odo editorum. Et recle Est enìm reialivum, occidere, et mori. Vide iufra, ut religio¬ nem patientia vel morte defendas. 2 Reg. ree et sex vulgaU habenl monendo. S. Rernardus Serm. 61 in Caniie: Fides suadendaesl, non ìmperanda; et Serra. 64, Hwretici capianlur potius quam effugenlur; ca- pianlur dico, nan armìs, sed argumentis quibus refel¬ lantur errores eorum, AUianas. Apol. n. Cwdes et vìn- cula aliena sunt a nostra Ecclesìa. Pro moriendo Cel¬ iarius et Heumannus habeni;«ioneMrfo, quod, inquiunt,
Apte AugusUnus, de Civit. Dei 1. 2, e 29, Christianos rom. scribil : Adversus poteslales inimicis- sìmas conflixisse, easque forliter moriendo vicìsse. Bun.
Si malo. Hic aliorum fere oranium malo, rectum. Malo, ìd esl, scelere, quod est malum et malorum, Vìd. supra, et e 20. Bono... adducendi homines ad bonum... non malo. Bun.
Jam sub lata, jam nulla est. Ms. 1 Bonon. anUq. jam supplicado nulla esl.
Fides conservata. Ms. Jun. el 5 vet. edit. conse" crala; minus bene. Vide paulo post, fidem servai..,, et fides servanda est.
Consequilur. 1 Reg. ree et Brun. consequdur. Vide praeced.
Moriem occubuerit. Sic habent quamplurimi mss. et cuncU ferme ediU, sìcut vitam vivere, apnd eum¬ dera LaclanUum. Divin. InsUlui. Ub. i, cap. 14; lib. v, Cap. 8; lib. vn, cap. 24: et libro de Opifìcio Dei, ìn- fatìgabìlem mìliliam Deo mitìlemus. Sed Ciceronis eliam est, vìlam vìvere, Orat. iv in Verrem, n. 118. Ilaque perperam scripserunl librarii morte occubuerit j) in rass. 5 Reg., 1 Colbert., Brun., edd. Rora. 1470, et Isaei. — Moriem occubuerit. Occumbere mortem recte laUne, et saepe dì<iiiur; vide Pitiscura ad Curt. lib. IV, e 15 : Ante oculos sui quisque regis raorlem occuuibere ducebant egregium; Gebhardum, Grule¬ rum, Davisium ad Cic i Tuscul., 42, fin. : Qui pro patria mortem non dubilaret occumbere. Bun.
Mortuis prwmium polesl virlutis exsolvere. 1 Bonon. antiq., prwmium mortis exsolvet.
Quonìam mìiitia cwlestis est, devotionem maximam, eie Desuraptum a railitìa corporali ; miUles enira se lotos reipub. devovehant, aul Caesari consecrabant. Vegetius : Jurant aulem per Deum, el per Chrisium, et per Spiritum sanctnm, el per majestatem imperatoris, quw secundum Deum generi humano diligenda esl et colen¬ da : nam imperaiori, cum Augusli nomen accepit, tan¬ quam prwsenti et corporali Deo fidelis est prwstanda devoiio, el ìmpendendus pervìgil famulaius.
Aut prwsiabU precanlì, Mss. 2 Reg. ree prò pre^ canlìf legunt pelentì.
Object Description
| Title | Patrologiae cursus completus. Series prima. Tomus VI. |
| Creator | Migne, J.-P. (Jacques-Paul), 1800-1875. |
| Contributors | Hamman, A.-G. (Adalbert-G.), 1910- |
| Date | 1844 |
| Call Number | BR60.M4 |
| Language | Latin |
| Type | Books/Pamphlets |
| Related Resource Identifier | http://yufind.library.yale.edu/yufind/Record/524253 |
Description
| Title | Page 615-616 |
| Type | Books/Pamphlets |
| Transcript |
615 FIRM. LACTANTII DlVIN. INSTIT. 61G
suorum litterae coarguant, ìpsa denique ìllos sacro* A tur. Defendenda enim religio est, non occidendo, sed
moriendo; non saevilia, sed patientia; non scelere,
rum iniiia convincant. Scìant ìgìtur vel ex hoc ipso, quantum ìntersit inter verum et falsum, quando ipsi, cura sìut eloquentes, persuadere non possunl; irape- riU ac rudes possunt, quia res ipsa et verilas loquiiur. Quid ergo saeviunt? ut slultiliam suara, dum mi¬ nuere voluut, augeant. Longe diversa sunt carnifi¬ cìna et pietas; nec potest aut verìlas cum vi, aut juslitia cura crudelitaie conjungì. Sed inerito non audent de rebus quidquam ducere divinis, ne et a noslris derideaniur, et a suis deserantur. Nam fere vulgus, cui simplex incorruptumque judicium est, sì mysleria illa eognoscat in memoriam mortuorum con¬ sUtuta, damnabit ; aliudque verius, quod colat, quaìret.
Hinc fida silenUa sacris ÌnsUtuta sunt ab hominibus caUidis, ul nesciat po¬ pulus quid colat. Cura aulem nos in eorum doctrinis verseraur, cur nobis aut non credunt, qui ulrumquè novimus; aut invident, quìa falsis vera pradulirans? Sed defendenda sunt, inquiunl, suscepla publice sa¬ cra. 0 quam honesta volunlate miseri errant l Sen¬ tiunt enìm, nìhìl esse in rebus huraanis religione praestanUus, eamque sumraa vi oporlere defendi : sed ut in ìpsa religione, sìc ìn defensionis genere falluii-
sed fide : illa enira malorum sunt, haec bonorum. Et necesse est, bonum in reUgione versari, non malum. Nam sì sanguine, si tormenlis, sì malo religionem defèndere veU's, jam non defenddur illa, sed poUue- tur, alque vìolabilur. NìhU est enìm tam voluntarium, quam religio, ìn qua si animus sacrificantis aversus est, jam sublala, jara nulla est. Recla ìgitur ratio est, ut religionem patientia vel morte defendas : in qua fides conservala, et ipsi Deo graia est, et religioni addit auctoritatem. Nam si ìs, qui in hac terrestri mi¬ Ulia regi suo fidem servai in alìquo egregio facinore, sì postea vixerìt, accepUor fit et charior, si perierìt, sumraara consequitur gloriam, quod pro duce suo B mprteni occubuerit : quanto magis imperatori om¬ niura Deo fides servanda est, qui non lantura viven¬ iibus, sed etiara moriuis praeraium polesl virtuUs ex¬ solvere ? Igitur Dei cullus, quonìam railiUa ccelestìs est, devoUonem maximara fìderaque desìderat. Quo¬ modo enim Deus aut amabìt colentera, si ìpse non araetur ab eo ; aul quoraodo praeslabit precanti quid- quid oraveril, cum ad precandum neque ex animo, neque observanter accedat? IsU autem, cum ad sa-
VARIORUM NOTJE.
Coarguant, Mss. 12 ree. et 8 impressi, coarguent, refertùr ad persecutores, quì ferro et flammls super- Vide praeced. audeant, et seq. convincant, Jun. coar- ^ stiUones suas defendebant.— Non occidendo, sed mo-
rii,n.xit,%. " ^ rìendo AniA Aiioriiclinnc: Ha P.ìvif Hai 19, o 9.0
guantur,
Convincant. Mss. 10 ree et 6 ediU, convincent.
Cum sint, Pro quum, quod est ìn melioribus mss., el impressis, in pluribus excusis erat quam. In mss. 3 Beg, ree, Brun. eledìt. Ald., Crai., Graph., legi¬ tur ì/mL
Ne et a noslris derideaniur. Conjunclionera restituì ex 6 Reg., 5 Colb., et 5 alìis ac 7 ediUs : pro et, est aut, in Reg. anUquissimo. In 5 ree scripUs el 12 vul¬ gaUs deest et,
Nam fere vulgus. Ita scripti 12. In ms. Gauc. et 16 ree necnon ìn edilis, Nam forte vulgus.
Incorruptum judicium. Incorruptum hic valet,
castum, inlegrum, ut in Cicerone teslis incorruptus alque ìnleger, lesiimonium incorruptum. Pro Marcello
cap. 9: Qui judicabunt fortasse incorrupdus quam
nos. Run.
Fìda silenda. VirgU. ni iEndd., v. 112. Quoe cum ìmperarenlur, dicebatur : Favete linguis. Unde pro- verbiura Oslium obdite, profani. Cum hoc proverbio convenit Canon in decretis de Consecrat. disi. 2, qui arcet plebem a presbyterio. Betul.
Cur nobìs aut non credunl. ì Ms. ree credanl ; 2 Reg. ree, Jun.,Cantabrig. multique impressi,Ctir nobis aut nostris non credunt.
Inquiunt. Vide supra Ub. mlnsUluUan. init. cap. o.
0 quam honesta volunlate. Ironice Sìc ferunl 3 mss. quorum unus est auUquissìmus, allerì bonae no¬ tile. Ms. Gauc. ac 19 alii ree et edìU sex habent ìn¬ honesta.
Non occidendo, sed moriendo. Haec leciio est ora¬ niura fere mss. et odo editorum. Et recle Est enìm reialivum, occidere, et mori. Vide iufra, ut religio¬ nem patientia vel morte defendas. 2 Reg. ree et sex vulgaU habenl monendo. S. Rernardus Serm. 61 in Caniie: Fides suadendaesl, non ìmperanda; et Serra. 64, Hwretici capianlur potius quam effugenlur; ca- pianlur dico, nan armìs, sed argumentis quibus refel¬ lantur errores eorum, AUianas. Apol. n. Cwdes et vìn- cula aliena sunt a nostra Ecclesìa. Pro moriendo Cel¬ iarius et Heumannus habeni;«ioneMrfo, quod, inquiunt,
Apte AugusUnus, de Civit. Dei 1. 2, e 29, Christianos rom. scribil : Adversus poteslales inimicis- sìmas conflixisse, easque forliter moriendo vicìsse. Bun.
Si malo. Hic aliorum fere oranium malo, rectum. Malo, ìd esl, scelere, quod est malum et malorum, Vìd. supra, et e 20. Bono... adducendi homines ad bonum... non malo. Bun.
Jam sub lata, jam nulla est. Ms. 1 Bonon. anUq. jam supplicado nulla esl.
Fides conservata. Ms. Jun. el 5 vet. edit. conse" crala; minus bene. Vide paulo post, fidem servai..,, et fides servanda est.
Consequilur. 1 Reg. ree et Brun. consequdur. Vide praeced.
Moriem occubuerit. Sic habent quamplurimi mss. et cuncU ferme ediU, sìcut vitam vivere, apnd eum¬ dera LaclanUum. Divin. InsUlui. Ub. i, cap. 14; lib. v, Cap. 8; lib. vn, cap. 24: et libro de Opifìcio Dei, ìn- fatìgabìlem mìliliam Deo mitìlemus. Sed Ciceronis eliam est, vìlam vìvere, Orat. iv in Verrem, n. 118. Ilaque perperam scripserunl librarii morte occubuerit j) in rass. 5 Reg., 1 Colbert., Brun., edd. Rora. 1470, et Isaei. — Moriem occubuerit. Occumbere mortem recte laUne, et saepe dì |
