Page 687-688 |
Previous | 344 of 550 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
Loading content ...
687 FIRM. LACTANTII DIVIN, INSTIT, 688
apparet philosophos Ionge abfuìsse ab humano bono A pro vitiis, et villa quaedam pro virtuiibus habuerunt.
qui neque prseceperunt ejusmodi quidquam, neque fecerunt; sed vìrtulera, quae in homine propemodum singularis esl, pro villo semper habuerunt^ Libel hic interponere unum de philosophia locum, ut illorum plenius coarguamus errores, quì misericordiam, cu¬ piditatem, meiura, raorbos animi appellant. Conaniur illi quìdera vìrtutes a viiiis disUnguere, quod est sane facilliniuni. Quìs enìm non possit liberalera a prodigo separare ( ut illi faciunt ) aut parcura a sordido , aut quietum ab inerti, aut cautum a timido? quod hsec, quse sunt bona, fines suos habeanl; quos sì excesse¬ rint, in viUa labuntur : ita ut conslantia, nìsi pro ve¬ ritate suscepla sit , fit impudentia ; itera forUludo, si nulla necessitate cogente, aut non pro causa honesta
Nani Stoici affedus omnes, quorum impulsu animus coraraovetur, ex homine tollunl; cupiditatem , ìxiì- Uam, melum, moesUUam, quorum duo priora ex bo¬ nis sunt aut futuris, aut praesenUbus, posleriora ex malis. Eodem modo hsec qualuor, morbos ( ut dixi ) vocant, non lam naiura insìlos, quara prava opinione susceptos. Et idcirco eos censent extirpari posse ra¬ dicitus, si bonorum maloruhique opinio falsa lolla- tur. Sì enim nìhìl censeat sapiens bonura , nìhìl ma¬ lum ; nec cupiditate ardescel, nec Isetitia gesUet, nec metu terrebitur, nec segritudine conlrahdur. Mox videbimus, an effìciant, quod velint, aut quid effi¬ cianl : interim proposìtum arrogans, ac pene furio¬ sum, quì se putent mederi, et eniU posse conira vìm
certum periculum subierit, in teraerUalera converti- B ratìonemque nalurse.
tur. Liberlas quoque, sì alios ìnsectetur, potius quam inseclantibus resistat, contumacia est. Severitas eliam, nisi se intra congruentes nocenUura pcenas coerceat, fìt sseva crudelilas.
Itaque dicunt, eos, quì raalì videantur, non sua sponle peccare, nec raala polìus eligere : sed hono¬ rum specie lapsos, incìdere in mala, dura hono¬ rum ac malorura discrimen ignorant, Hx'C quidem falsa non sunt : sed ad corpus cuncta referunlur. Nam pareum esse, aut constantem , aut cautum, aut quìelura, aul fortem, aul severum, vìrtutes sunt qui¬ dem, sed hujus temporariae vitae, Nos antera, qui hanc vilara conteninimus, alias nobìs virtules proposilas haberaus, de quibus philosophi ne suspicari quidem
CAPUT XV.
De affectibus ac de iis Peripateticorum sententia.
Hsec enim naturalia esse, non voluntaria, oranium viventium ratio demonstrat, quae iisdem omnibus qualìtur affecUbus, Peripatetici ergo recUus, qui haec omnia delrahi posse negant, quia nobiscum simul nata sint; et conantur ostendere, quam provìdenter, et quam necessario Deus, sive natura (sic enìm di¬ cunt) hìs nos armarit afìecUbus : quos lamen, quia viliosì pleruraque fiunt, si nimii sint, posse ab ho¬ mine, adhibìto modo, salubriter lemperari, ut tan¬ tum homini, quantum naturae saiis est, relinquatur. Non ìnsipiens dispuiaUo, sì (ut dixi) non ad hanc vi-
uUa raUone potuerunt, Itaque et vìrtutes quasdam G ì^^ omnia referrenlur. Stoici ergo furiosi, quì ea
VARIORUM NOTiE.
Ab humano bono. NìhU invitis libris mutandura : ab humano bono est, a bona hominibus proprio, ab humani¬ tale^ a misericordia. Bun.
Sed viriutem. Oranes fere editi arUculura hanc in¬ terponunt, quera cura rass, respuunt ediU Rora. 1470 ac Celiar., et expunxì ul ìnutilera. Contra Sioicorum de atfecUbus senienlìam dispuiavil S, AugusUn. de Cd- vìt. Dei lib. XIV, cap. 8 et 9.
Liberalem a prodigo. Lìberalitalis (inquara ) ratio- nera Phìlosophus ìn iv Moralìura suis extrerais hoc modo circurascrìbìl : Prodigalìtas, lìberalilas, sordes, avaritia. Parcìnionia ìgitur, quae Ciceroni, ubì sloì- cara luelur personam, ìngens vedìgal esse dìcilur, parcos, tenaces, , arìdos, prò vitiosis habd, eo quocl dando defìciunl. Sed LactanUus yidetur parci noinine y. frugaleni inielligere Retuleìus. ^
Pareum. Mss. 3 ree purum ; 1 Colbert. a splendido.
Quidam ab inertì. Quietus est, defìciens, iners, exu- perans, succensens, Puto enira prorsus id esse, quod Arìst. Lv Moral., e4 , iradidit. Videtur, inquara, pro mansudoquidiira dixisse, pro stolìdoìnertem, Betul.
Aut cautum a tìmido. Arìst. tìmidiiatera defeclum forUludinis facìt, sìcut audaciara exuperanliani. Ci¬ cero in IV Tuscul, Sioicorum sOtóstav inlerprela¬ tur cauUonem, eara a raelu hoc noraine separans, quod hìc conira raUoneiu , Ula cura ratione pericula vìtat. Betuleius.
Fit impudentia. Ita antiquiores mss. et quamplures ediU. Et sic ut, quod mox praecessit, ponìlur prò quemadmodum, ut apud Cìceronem , quod Celiarius non animadverlit, nec Francius, qui legere volebant sii impudenlìa, ut est in mss. 1 Reg., Brun. et Marm. a prima manu.
Convertiiur. Sic reposui ex mulUs excusis et omni¬
bus mss. praeter 1 Golb. cui est convertalur; edìt. 4, convertelur. Vide seq. conlumacìci est; fit swva crude* lilas.
Libertas quoque , eie. nappwta, quam Erasmus ìn Novo Testamento saepe fìduciam transfert, cujus exempla clarissima sunt in ipso Doraino Christo, in Petro, in Paulo, qui Pharisieìs et SacerdoUbus sìbi ìnfeslis forUier resUterunl. Ergo forUludinis spe¬ cies est, eadem fortassis , quam Cicero fìdentiani, Graeci mpTspi<x.v appellant, Plutarchus, in eo libro cui tilulum fecit : De discrimine adulatorìs et amici, docel TVJV Trappwtocv amici esse propriam, et quomodo ea, ne acerbìor offendat, sìt condienda, Betuleius.
Libertas. Huc periìnet egregius locus Valerli Maximi 1, VI, e 2 : Quw (liberlas) inter viriutem vitiumque posila, si .salubri modo se temperaverit, laudem : sì, quo non debuit, profuderil, reprehensionem meretur, ^mì^.
Contumacia. Opponitur libertad. Hsec illustrai lo¬ cus Macrob. ii Saturn. e 5. (Augusius) elìam militis non libertatem lantum , sed et temerilaiem,,. quis non miralus est, non offenso Cwsare abiisse militem conlu¬ macera? Suetonius in August.e 52 : Necìdeo libertas aul eonium3icÌ2i fraudi cuiquam fuit. Ubi Gr;«vìo con¬ tumacia esi conlradìcendì studium, et libido ìn cen* sendo. Bun.
Swva crudelilas. Juxta ìllud dictum : Summum jus suraraa injuria.
Quw... qualìtur. ìiempe omnium vivenlium ralio, Phrasì, quatì affectibus, usus quoque Augustinus 1. XIV de Civ. Dei, e 9 exeunte; uterque duce Cice¬ rone 1, IH Tuscul. e. 6 : ^Egritudine, quasi tempeslale quaii.
Fiunt, Ita reslituì ex omnihus mss. et multis edi¬ Us. In 8 vulgaUs legitur, sunt.
Object Description
| Title | Patrologiae cursus completus. Series prima. Tomus VI. |
| Creator | Migne, J.-P. (Jacques-Paul), 1800-1875. |
| Contributors | Hamman, A.-G. (Adalbert-G.), 1910- |
| Date | 1844 |
| Call Number | BR60.M4 |
| Language | Latin |
| Type | Books/Pamphlets |
| Related Resource Identifier | http://yufind.library.yale.edu/yufind/Record/524253 |
Description
| Title | Page 687-688 |
| Type | Books/Pamphlets |
| Transcript |
687 FIRM. LACTANTII DIVIN, INSTIT, 688
apparet philosophos Ionge abfuìsse ab humano bono A pro vitiis, et villa quaedam pro virtuiibus habuerunt.
qui neque prseceperunt ejusmodi quidquam, neque fecerunt; sed vìrtulera, quae in homine propemodum singularis esl, pro villo semper habuerunt^ Libel hic interponere unum de philosophia locum, ut illorum plenius coarguamus errores, quì misericordiam, cu¬ piditatem, meiura, raorbos animi appellant. Conaniur illi quìdera vìrtutes a viiiis disUnguere, quod est sane facilliniuni. Quìs enìm non possit liberalera a prodigo separare ( ut illi faciunt ) aut parcura a sordido , aut quietum ab inerti, aut cautum a timido? quod hsec, quse sunt bona, fines suos habeanl; quos sì excesse¬ rint, in viUa labuntur : ita ut conslantia, nìsi pro ve¬ ritate suscepla sit , fit impudentia ; itera forUludo, si nulla necessitate cogente, aut non pro causa honesta
Nani Stoici affedus omnes, quorum impulsu animus coraraovetur, ex homine tollunl; cupiditatem , ìxiì- Uam, melum, moesUUam, quorum duo priora ex bo¬ nis sunt aut futuris, aut praesenUbus, posleriora ex malis. Eodem modo hsec qualuor, morbos ( ut dixi ) vocant, non lam naiura insìlos, quara prava opinione susceptos. Et idcirco eos censent extirpari posse ra¬ dicitus, si bonorum maloruhique opinio falsa lolla- tur. Sì enim nìhìl censeat sapiens bonura , nìhìl ma¬ lum ; nec cupiditate ardescel, nec Isetitia gesUet, nec metu terrebitur, nec segritudine conlrahdur. Mox videbimus, an effìciant, quod velint, aut quid effi¬ cianl : interim proposìtum arrogans, ac pene furio¬ sum, quì se putent mederi, et eniU posse conira vìm
certum periculum subierit, in teraerUalera converti- B ratìonemque nalurse.
tur. Liberlas quoque, sì alios ìnsectetur, potius quam inseclantibus resistat, contumacia est. Severitas eliam, nisi se intra congruentes nocenUura pcenas coerceat, fìt sseva crudelilas.
Itaque dicunt, eos, quì raalì videantur, non sua sponle peccare, nec raala polìus eligere : sed hono¬ rum specie lapsos, incìdere in mala, dura hono¬ rum ac malorura discrimen ignorant, Hx'C quidem falsa non sunt : sed ad corpus cuncta referunlur. Nam pareum esse, aut constantem , aut cautum, aut quìelura, aul fortem, aul severum, vìrtutes sunt qui¬ dem, sed hujus temporariae vitae, Nos antera, qui hanc vilara conteninimus, alias nobìs virtules proposilas haberaus, de quibus philosophi ne suspicari quidem
CAPUT XV.
De affectibus ac de iis Peripateticorum sententia.
Hsec enim naturalia esse, non voluntaria, oranium viventium ratio demonstrat, quae iisdem omnibus qualìtur affecUbus, Peripatetici ergo recUus, qui haec omnia delrahi posse negant, quia nobiscum simul nata sint; et conantur ostendere, quam provìdenter, et quam necessario Deus, sive natura (sic enìm di¬ cunt) hìs nos armarit afìecUbus : quos lamen, quia viliosì pleruraque fiunt, si nimii sint, posse ab ho¬ mine, adhibìto modo, salubriter lemperari, ut tan¬ tum homini, quantum naturae saiis est, relinquatur. Non ìnsipiens dispuiaUo, sì (ut dixi) non ad hanc vi-
uUa raUone potuerunt, Itaque et vìrtutes quasdam G ì^^ omnia referrenlur. Stoici ergo furiosi, quì ea
VARIORUM NOTiE.
Ab humano bono. NìhU invitis libris mutandura : ab humano bono est, a bona hominibus proprio, ab humani¬ tale^ a misericordia. Bun.
Sed viriutem. Oranes fere editi arUculura hanc in¬ terponunt, quera cura rass, respuunt ediU Rora. 1470 ac Celiar., et expunxì ul ìnutilera. Contra Sioicorum de atfecUbus senienlìam dispuiavil S, AugusUn. de Cd- vìt. Dei lib. XIV, cap. 8 et 9.
Liberalem a prodigo. Lìberalitalis (inquara ) ratio- nera Phìlosophus ìn iv Moralìura suis extrerais hoc modo circurascrìbìl : Prodigalìtas, lìberalilas, sordes, avaritia. Parcìnionia ìgitur, quae Ciceroni, ubì sloì- cara luelur personam, ìngens vedìgal esse dìcilur, parcos, tenaces, , arìdos, prò vitiosis habd, eo quocl dando defìciunl. Sed LactanUus yidetur parci noinine y. frugaleni inielligere Retuleìus. ^
Pareum. Mss. 3 ree purum ; 1 Colbert. a splendido.
Quidam ab inertì. Quietus est, defìciens, iners, exu- perans, succensens, Puto enira prorsus id esse, quod Arìst. Lv Moral., e4 , iradidit. Videtur, inquara, pro mansudoquidiira dixisse, pro stolìdoìnertem, Betul.
Aut cautum a tìmido. Arìst. tìmidiiatera defeclum forUludinis facìt, sìcut audaciara exuperanliani. Ci¬ cero in IV Tuscul, Sioicorum sOtóstav inlerprela¬ tur cauUonem, eara a raelu hoc noraine separans, quod hìc conira raUoneiu , Ula cura ratione pericula vìtat. Betuleius.
Fit impudentia. Ita antiquiores mss. et quamplures ediU. Et sic ut, quod mox praecessit, ponìlur prò quemadmodum, ut apud Cìceronem , quod Celiarius non animadverlit, nec Francius, qui legere volebant sii impudenlìa, ut est in mss. 1 Reg., Brun. et Marm. a prima manu.
Convertiiur. Sic reposui ex mulUs excusis et omni¬
bus mss. praeter 1 Golb. cui est convertalur; edìt. 4, convertelur. Vide seq. conlumacìci est; fit swva crude* lilas.
Libertas quoque , eie. nappwta, quam Erasmus ìn Novo Testamento saepe fìduciam transfert, cujus exempla clarissima sunt in ipso Doraino Christo, in Petro, in Paulo, qui Pharisieìs et SacerdoUbus sìbi ìnfeslis forUier resUterunl. Ergo forUludinis spe¬ cies est, eadem fortassis , quam Cicero fìdentiani, Graeci mpTspi |
