Page 299-300 |
Previous | 150 of 696 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
All (PDF)
|
Loading content ...
299
CAPUT XH.
TERTULLIANI 500
A per seraelipsura commendari, jam sub adversario la¬
ita (a) si socieias ci conspiraUo bonilalis atque jusUUaì separalionera earura non potest capere, quo ore constìlues diversitatera duorura deorura ìn sepa¬ raUone, seorsum deputans deura bonum, el seorsura deum jusium? lille consisUt bonum, ubì et jusluni. t\ primordio denique creator lam bonus, quara el justus, pariter et utrumque processiti Ronìtas ejus operata esl mundum, jusUUa modulala est (6), quai etìam lum mundura judicavit ex bonis faciendura, quia cura bonitatis Consilio judicavit. Jusiìtìae opus est, quod ìnter lucera et tenebras separatio pronuntìata cst, ìnter dìem et noctera, ìnter coelura et lerram, ìnter aquam superiorera et inferiorera, ìnler maris coetum et aridae molem, intér luminaria majora et
borans. Nani elsi coramehdabile per seineUpsuni ,non tamen et conservabile, quia expuguabile jam per ad¬ versarium, nisì vis aliqua praeessd timendi, quae bonum etiara nolentes appetere, et custodire cora¬ peUeret. Goeterura, lot illecebris mali expugnanlibus bonum, quis ìllud appeteret, quod impune con¬ temneret? Quìs custodirei, quod sìne periculo amit¬ terel? Legìs (Matlh., ^^lì, ì^ maU viam lalam, el multo frequenUorem : nonne onines ìlla laberentur (1), sì nibil in ÌUa Umerdur? Horrenius terribiles rainas Creaioris, et vix a raalo avelìimur: quìd, sì nibU mi¬ nareiur ? Hanc jusUUam malura dìces, quae malo non favet? Hanc bonura negabis, quae boiio (2) pro¬ spicit? Non (3) qualera oporlel (f) Deura velles (4);
minora, diurna atque nocturna, inter marem et foì- ^ ^"^^^"^ ^^*l^« expediret? sub quo ddida gauderent?
cuì diabolus Uluderd? ìUum bonura judicares Deura, qui honiinera posset raagis raalura facere securitate delicU? Quìs boni auctor, nìsi quì et exaclor? Proinde, quìs mali extraneus, nisi quì et inìraicus? Quìs inìrai¬ cus, nìsi quì et expugnalor? Quis expugnalor, nìsi qui etpunìlor? Sìc totus Deus bonus esl, dum pro bono omnia est. Sic denique oranipotens, quìa et juvandi el Iwdendi poiens. Minus esl, laniuraraodo prodesse, quia non alìud quid possii quara prodesse. De ejus¬ modi qua fiducia bonura sperem, sì hoc solum potesl? quomodo innocenliai mercedem seder, sì non et no- cenUaì speciem (5)? Dìffìdam necesse est, ne nec alte¬ ram partem remuneretur (6), qui utraraque non valnìt. Usque adeo jusUtia eliara plenitudo est divinitaUs ip¬ sius exhibens Déum perfeclura, el patrera, et dominura: patrera, cleraentia; dorainura, dìsdplina; patrera, polestate blanda; dominura, severa: patrera, dilì- geuduni pie; dominura, Umendura necessarie: dili- gendum, quìa malit misericordiam, quam sacrifìcium (Ps. VI, 6; Ezech., XXXIH, 11); d tìraendum, quìa nolit peccaium : dìligendum, quìa malit poenitenUam peccaloris, (juara mortera ; et timendum, quia nolit peccatores suì jam non poenìtentes. Ideo lex utruraque defìnit, Diliges Deum, et Timebìs Deum, Aliud obse- cuiari proposuit, alìud exorbìtalori (g).
minam; intér arborem agnitionis mOrlìs et vita?, ìnter orbem et paradisum, ìnter aquigena et terrìgena (e) animalia. Omnia ul bonitas concepii, ìta justitia dis¬ tinxit. Totum hoc judicalo disposìtuin et ordinalura est. Omnis situs, habitus eleraentorura, effectus, raotus, status, Ortus, occasus singulorura, judicia sunt Creatoris ; ne pules eura exinde judicera defìnien¬ dura, quo malura coepìt, alque ila jusUUara de caussa mali oftusces. His énim raodis ostendimus eura cura auctrìce omnium bonilate prodisse, ut et ipsara inge- niiara Deo el naturalera, nec obventiUani depulandara, quae in DoniinO ìnvenla sii arbilratrìx operura ejus.
CAPUT xm.
Aleniin, ul^nialuni poslea erupit, alque inde jara ccepil bonitas Dei cura adversario agere, alìud quo¬ que (d) negolium eadera ìlla jusUlìa Dei nacta est jara secundum adversìonera dirigendaè bonitaUs, ut seposìta liberiate ejus (e), qua et ultro Deus bonus pro meriUs cujusque pensetur, dignis offeralur, ìndi¬ gnis denegetur, ingraUs auferatur; proindé omnibus aemuUs vìndicetur. Ila omne hoc jusUUae opus pro¬ curalio bonìlatis esl, quod judicando damnat, quod damnando punii, quod, ul dicìUs, saevit; inìque bono, non malo profìcit. Denique Umor judicii ad bonura, non ad raalura conferì. Non enìra sufficiebat bonura
LECTIONES VARIANTES.
(1) Omnes illaberenturPflme/. SemL
(2) "^ori inserii Rhen. Sed lunc omiliendum negabis.
(3) Non abest Rhen. Fran, LaL Jun,
(4) Vel prò velles LaL Jun,
COMMENTARIUS.
GAP, XIL — (a) Ila si socieias et conspiratio bonitatis atque juslitiw separationem earum non potesl capere. Sic et emendandura censuii Latinius quod vulgo legilur, separatione earum non poiest carere. In exemplari Pi¬ thoeauo legitur : separationem eorum non polesl carere. Liber Ursini, Septimìi stylum exhibet. Ila, si socieias el conspiratio bonitatis atque justitìw separatione eorum non polesl currere, quo ore, elc. Rio.
(b) Justilia modularla est. Legendum crederem mo¬ derata est. Et quainvis puUis codicibus fretus, ìn con¬ jicìendo tantum aifìrmarem. Le Pr.
(e) Inter aquigena et terrìgena. Delectalur iis vocibus quaì Graecorura usu dcrivantur, quasì dìcerd b^poyt-jri
et y/ìys-^Yt T*v ^cówv. Le Pr
GAP. Xlii. —(d) Nefjotìum nada est jcnn secundum adv rsionem dirìgenda' bonitatis. Hoc esl, dirìgendoebo-
(o) Speciem SemL Rhen.: nullo sensu atque eliam conira J) exemplaria.
(6) Remuneret alii.
hilatis prout mentem quisque suam ad Dei bonitatera adverUt. Rie.
(e) Ut seposìta Ubertaie ejus. Sic habent exeraplaria, nec inconcinne explicabiiur ìn hunc sensura : Ut se¬ posìta divituc bonìlatis liberalitate, qua et ullro Deus bonus esl, jara divina ilja bonitas pro meritìs cujusque pensetur. Rio.
(f) Non qualem oportet Deum velles. In Pilhoeano legitur, Qualem oporlet Deum velles ? Quales malles, expediret? Rio.
(g) Aliud exorbitaiori, Morigerura et rebellein sive delinquentem hìs vocibus, obsecutori, et exorbiiatori, notai. Vocabulo exorbUare utitur in ExhorL ad cast. : qui de monogamia exorbilat, et Apol, fì : Si a nullo desciverunt ? si in nullo ea;oi6i(flt;eru«/?'Sidonius ep. il, lìb. Vili; Vereor hujusmocU a catholicw fidei reguli^
Object Description
| Title | Patrologiae cursus completus. Series prima. Tomus secundus. |
| Creator | Migne, J.-P. (Jacques-Paul), 1800-1875. |
| Contributors | Hamman, A.-G. (Adalbert-G.), 1910- |
| Date | 1844 |
| Call Number | BR60.M4 |
| Language | Latin |
| Type | Books/Pamphlets |
| Related Resource Identifier | http://yufind.library.yale.edu/yufind/Record/524253 |
Description
| Title | Page 299-300 |
| Type | Books/Pamphlets |
| Transcript | 299 CAPUT XH. TERTULLIANI 500 A per seraelipsura commendari, jam sub adversario la¬ ita (a) si socieias ci conspiraUo bonilalis atque jusUUaì separalionera earura non potest capere, quo ore constìlues diversitatera duorura deorura ìn sepa¬ raUone, seorsum deputans deura bonum, el seorsura deum jusium? lille consisUt bonum, ubì et jusluni. t\ primordio denique creator lam bonus, quara el justus, pariter et utrumque processiti Ronìtas ejus operata esl mundum, jusUUa modulala est (6), quai etìam lum mundura judicavit ex bonis faciendura, quia cura bonitatis Consilio judicavit. Jusiìtìae opus est, quod ìnter lucera et tenebras separatio pronuntìata cst, ìnter dìem et noctera, ìnter coelura et lerram, ìnter aquam superiorera et inferiorera, ìnler maris coetum et aridae molem, intér luminaria majora et borans. Nani elsi coramehdabile per seineUpsuni ,non tamen et conservabile, quia expuguabile jam per ad¬ versarium, nisì vis aliqua praeessd timendi, quae bonum etiara nolentes appetere, et custodire cora¬ peUeret. Goeterura, lot illecebris mali expugnanlibus bonum, quis ìllud appeteret, quod impune con¬ temneret? Quìs custodirei, quod sìne periculo amit¬ terel? Legìs (Matlh., ^^lì, ì^ maU viam lalam, el multo frequenUorem : nonne onines ìlla laberentur (1), sì nibil in ÌUa Umerdur? Horrenius terribiles rainas Creaioris, et vix a raalo avelìimur: quìd, sì nibU mi¬ nareiur ? Hanc jusUUam malura dìces, quae malo non favet? Hanc bonura negabis, quae boiio (2) pro¬ spicit? Non (3) qualera oporlel (f) Deura velles (4); minora, diurna atque nocturna, inter marem et foì- ^ ^"^^^"^ ^^*l^« expediret? sub quo ddida gauderent? cuì diabolus Uluderd? ìUum bonura judicares Deura, qui honiinera posset raagis raalura facere securitate delicU? Quìs boni auctor, nìsi quì et exaclor? Proinde, quìs mali extraneus, nisi quì et inìraicus? Quìs inìrai¬ cus, nìsi quì et expugnalor? Quis expugnalor, nìsi qui etpunìlor? Sìc totus Deus bonus esl, dum pro bono omnia est. Sic denique oranipotens, quìa et juvandi el Iwdendi poiens. Minus esl, laniuraraodo prodesse, quia non alìud quid possii quara prodesse. De ejus¬ modi qua fiducia bonura sperem, sì hoc solum potesl? quomodo innocenliai mercedem seder, sì non et no- cenUaì speciem (5)? Dìffìdam necesse est, ne nec alte¬ ram partem remuneretur (6), qui utraraque non valnìt. Usque adeo jusUtia eliara plenitudo est divinitaUs ip¬ sius exhibens Déum perfeclura, el patrera, et dominura: patrera, cleraentia; dorainura, dìsdplina; patrera, polestate blanda; dominura, severa: patrera, dilì- geuduni pie; dominura, Umendura necessarie: dili- gendum, quìa malit misericordiam, quam sacrifìcium (Ps. VI, 6; Ezech., XXXIH, 11); d tìraendum, quìa nolit peccaium : dìligendum, quìa malit poenitenUam peccaloris, (juara mortera ; et timendum, quia nolit peccatores suì jam non poenìtentes. Ideo lex utruraque defìnit, Diliges Deum, et Timebìs Deum, Aliud obse- cuiari proposuit, alìud exorbìtalori (g). minam; intér arborem agnitionis mOrlìs et vita?, ìnter orbem et paradisum, ìnter aquigena et terrìgena (e) animalia. Omnia ul bonitas concepii, ìta justitia dis¬ tinxit. Totum hoc judicalo disposìtuin et ordinalura est. Omnis situs, habitus eleraentorura, effectus, raotus, status, Ortus, occasus singulorura, judicia sunt Creatoris ; ne pules eura exinde judicera defìnien¬ dura, quo malura coepìt, alque ila jusUUara de caussa mali oftusces. His énim raodis ostendimus eura cura auctrìce omnium bonilate prodisse, ut et ipsara inge- niiara Deo el naturalera, nec obventiUani depulandara, quae in DoniinO ìnvenla sii arbilratrìx operura ejus. CAPUT xm. Aleniin, ul^nialuni poslea erupit, alque inde jara ccepil bonitas Dei cura adversario agere, alìud quo¬ que (d) negolium eadera ìlla jusUlìa Dei nacta est jara secundum adversìonera dirigendaè bonitaUs, ut seposìta liberiate ejus (e), qua et ultro Deus bonus pro meriUs cujusque pensetur, dignis offeralur, ìndi¬ gnis denegetur, ingraUs auferatur; proindé omnibus aemuUs vìndicetur. Ila omne hoc jusUUae opus pro¬ curalio bonìlatis esl, quod judicando damnat, quod damnando punii, quod, ul dicìUs, saevit; inìque bono, non malo profìcit. Denique Umor judicii ad bonura, non ad raalura conferì. Non enìra sufficiebat bonura LECTIONES VARIANTES. (1) Omnes illaberenturPflme/. SemL (2) "^ori inserii Rhen. Sed lunc omiliendum negabis. (3) Non abest Rhen. Fran, LaL Jun, (4) Vel prò velles LaL Jun, COMMENTARIUS. GAP, XIL — (a) Ila si socieias et conspiratio bonitatis atque juslitiw separationem earum non potesl capere. Sic et emendandura censuii Latinius quod vulgo legilur, separatione earum non poiest carere. In exemplari Pi¬ thoeauo legitur : separationem eorum non polesl carere. Liber Ursini, Septimìi stylum exhibet. Ila, si socieias el conspiratio bonitatis atque justitìw separatione eorum non polesl currere, quo ore, elc. Rio. (b) Justilia modularla est. Legendum crederem mo¬ derata est. Et quainvis puUis codicibus fretus, ìn con¬ jicìendo tantum aifìrmarem. Le Pr. (e) Inter aquigena et terrìgena. Delectalur iis vocibus quaì Graecorura usu dcrivantur, quasì dìcerd b^poyt-jri et y/ìys-^Yt T*v ^cówv. Le Pr GAP. Xlii. —(d) Nefjotìum nada est jcnn secundum adv rsionem dirìgenda' bonitatis. Hoc esl, dirìgendoebo- (o) Speciem SemL Rhen.: nullo sensu atque eliam conira J) exemplaria. (6) Remuneret alii. hilatis prout mentem quisque suam ad Dei bonitatera adverUt. Rie. (e) Ut seposìta Ubertaie ejus. Sic habent exeraplaria, nec inconcinne explicabiiur ìn hunc sensura : Ut se¬ posìta divituc bonìlatis liberalitate, qua et ullro Deus bonus esl, jara divina ilja bonitas pro meritìs cujusque pensetur. Rio. (f) Non qualem oportet Deum velles. In Pilhoeano legitur, Qualem oporlet Deum velles ? Quales malles, expediret? Rio. (g) Aliud exorbitaiori, Morigerura et rebellein sive delinquentem hìs vocibus, obsecutori, et exorbiiatori, notai. Vocabulo exorbUare utitur in ExhorL ad cast. : qui de monogamia exorbilat, et Apol, fì : Si a nullo desciverunt ? si in nullo ea;oi6i(flt;eru«/?'Sidonius ep. il, lìb. Vili; Vereor hujusmocU a catholicw fidei reguli^ |
